Sociaal overleg 2023 - Het weekoverzicht / Actua / Kennisbank

Een eigenzinnig weekoverzicht van min of meer opvallende feiten en ontwikkelingen op het vlak van sociaal overleg en collectieve
arbeidsverhoudingen in de brede zin van het woord.

Elke week schuimen we de media af op zoek naar tendensen, feiten en cijfers.
Soms met wat vertraging op de actualiteit, een zeldzame keer aangevuld met commentaar.

Door Manou Doutrepont en Paul Soete

Dit is het laatste weekbericht van dit jaar.

Wij wensen jullie hartverwarmende feesten en een hoopvol nieuw jaar.

Eerstvolgend weekbericht verschijnt op 9 januari 2024.

WEEK 51: VAN 19 TOT 25 DECEMBER

Interprofessioneel overleg

De federale sociale partners bereikten op 19/12/2023 in de Nationale Arbeidsraad een eenparig advies over de sociaalrechtelijke omkadering van sekswerk onder arbeidsovereenkomst. (advies nr.2.398) Dit is niet het enige wapenfeit van die dag. De sociale partners sloten nog een cao en gaven nog zeven andere unanieme adviezen. (Perscommuniqué NAR)

Commentaar van het VBO: De sociale partners van de NAR laten opnieuw zien dat ze in staat zijn om punten van gemeenschappelijk belang te identificeren en weloverwogen akkoorden te sluiten over arbeidsrecht, ondanks het manifeste onevenwicht van de teksten die hen werden voorgelegd voor advies. (VBO)

Sectoraal overleg

Van de 100 paritaire comités hebben er 62 een cao gesloten met toekenning van een koopkrachtpremie. (Acerta)

Ondernemingsoverleg

Bij Batopin, een vennootschap opgericht door de grootbanken om de geldautomaten te beheren, barstte vrijdag 15 december een spontane staking van de geldkoeriers uit. Die duurde tot de maandag daarop. (HLN)

De staking bij de kringwinkels WEB is afgelopen. Er zijn stappen gezet om de financiële transacties binnen de organisatie transparanter te maken. De samenstelling van het directiecomité en de raad van bestuur zal tegen het licht worden gehouden.

Commentaar. Als de samenstelling van een directiecomité en zelfs van een raad van bestuur voorwerp van sociaal overleg is, zou het principe van de wederkerigheid niet van toepassing moeten zijn? Dan zou ook de samenstelling van de vakbondsafvaardiging onderhandeld kunnen worden.

De negentig arbeiders van ArcelorMittal in Genk-Zuid, het vroegere Sikel, hebben het werk neergelegd. Ze pikken het niet dat de veertig bedienden van het bedrijf wel een financieel extraatje krijgen en zij niet. (HBLvL)

Commentaar.

Een mooi voorbeeld van een onderneming die bij toepassing van sectorale akkoorden een koopkrachtpremie toekennen aan bedienden en niet aan arbeiders, of vice versa. Omdat het ene paritair comité dezelfde financiële resultaten interpreteert als hoge winst en het andere niet.

Het personeel van woonzorgcentrum in Tessenderlo staakt tegen de fusie van de gemeente Tessenderlo met Ham. (TVL)

Commentaar.

De zin geleend van de regionale televisiezender. Hij doet vermoeden dat het een staking is tegen een politieke beslissing, terwijl het eigenlijk gaat om voordelen die de werknemers, terecht of ten onrechte, vrezen te verliezen als gevolg van de fusie.

Vrijdag 22 december bleven 23 op de 311 winkels van Lidl gesloten. In de andere was slechts een deel van het personeel aan het werk. Werknemers staken tegen de werkdruk en het niet naleven van de cao inzake de koopkrachtpremie. (Retailtrends)

Overheidsdiensten

Een commissie van “wijzen” heeft met een voorstel van hervorming van het Vlaams onderwijs het publiek debat in een stroomversnelling gebracht. De drie vakbonden van leraren reageren zeer kritisch. Volgens hen biedt de afbraak van het statuut geen oplossing voor de echte problemen. De grootste vakbond, de Christelijke Onderwijscentrale (COC), dreigt nu al met stakingen. (DS)

Commentaar.

Hoewel het dossier nog maar het stadium van voorstellen bereikt heeft en de beslisser, hier de Vlaamse Minister van Onderwijs, alleen nog maar de intentie heeft geuit het rapport van de commissie te volgen, haalt vakbond COC het stakingswapen boven. Het lijkt alsof de machtsverhoudingen primeren op een redelijk debat. Misschien ligt juist daar de verklaring in de radicale positie door de vakbonden: ze voelen zich niet gehoord en willen een overleg afdwingen.

Het personeel van de gesloten instelling voor illegaal verblijvende vreemdelingen te Vottem vindt het ongehoord niet gehoord te worden door de directie wanneer het problemen aankaart inzake veiligheid, effectief, overbevolking, verwarming, … Maandagavond werd het werk neergelegd terwijl er donderdag een vergadering met de directie was voorzien. (RTBF)

De CGSP (de Waalse ACOD) heeft maandag 18 december op straat de erbarmelijke werkomstandigheden van de Haute Ecole de la Province de Liège aangeklaagd. (RTC)

Op woensdag 11 januari zal het personeel van de gevangenissen een 24-urenstaking houden. (Alle kranten)

De douaniers van de luchthaven van Bierset bij Luik zetten hun stiptheidsacties voort tot 8 januari. (Sudinfo) De actie is gestart op 11 december om te protesteren tegen de afbouw van nachtarbeid (zie vorige week). Het overleg dat bedoeld was om de acties gedurende acht weken te schorsen (RTL) heeft dus niets opgebracht.

De staking van de sluiswachters krijgt een staartje. De Vlaamse Waterweg mag zich verwachten aan een collectieve schadeclaim van de schippers. (HLN)

Commentaar.

De vraag is: kan een klant, die een derde partij is in een collectief conflict, vergoeding eisen van een bedrijf voor de schade die het gevolg is van een staking bij dat bedrijf?

Dat kan als de klant een fout vaststelt bij zijn leverancier van producten of diensten zonder dat de leverancier een uitzondering op zijn verplichting kan aanvoeren. Een tweede reden zou kunnen zijn dat het recht op vrij verkeer primeert op het recht op collectieve actie. We geven de bal door aan gespecialiseerde juristen.

Het antwoord bestaat al in de luchtvaart. O.b.v. het Europees consumentenrecht beschouwt de Europese rechtspraak een staking niet als een omstandigheid die de luchtvaartmaatschappijen vrijstelt van hun contractuele verbintenis om de reizigers te vervoeren. Daarom betaalt Air Belgium de klanten terug die getroffen werden door het plotsklap staken van de passagierslijndiensten. (Luchtvaart)

Indien de rechter door een originele rechtsvinding tot hetzelfde besluit zou komen in het conflict tussen de Vlaamse Waterweg en de schippers dan staan de sluizen open voor gelijkaardige eisen bij andere stakingen. Dat zou betekenen dat een derde partij kan tussen komen in een collectief conflict tussen werknemers/vakbonden en werkgever.

In dat geval voorzien we twee reacties: (1) de overheid zal een minimum dienstverlening afdwingen waar die nog niet bestaat en (2) de druk op de rechters om tussen te komen in disproportionele stakingen zal groter worden. In beide gevallen zullen de vakbonden betogen tegen de beperking van de stakingsvrijheid en zullen linkse juristen ‘le gouvernement des juges’ aanklagen met de stelling dat het stakingsrecht absoluut is. Werkgevers zullen reageren dat het stakingsrecht niet misbruikt mag worden. Beide partijen zullen vergeten dat de rechter tussen komt en moet tussenkomen o.b.v. algemene rechtsprincipes omdat noch de wetgever noch de sociale partners het eens geraken over een sluitend stakingsrecht.

Het staat nu al vast dat de inzet zodanig groot is dat er nog heel wat water door de Vlaamse waterwegen zal vloeien vooraleer we een definitieve uitspraak mogen verwachten.[1]

Bij de buren

Duitsland

Het spoorverkeer zal zo goed als zeker vanaf 8 januari verstoord worden door een staking uitgeroepen door de spoorvakbond GDL. (Treinreiziger)

Frankrijk

Een gemeenschappelijk front van vakbonden roept het personeel van scholen op tot een grève unitaire op 1 februari. (Sud)

Een wilde maar korte staking door het Franse personeel van Eurotunnel volstond om een akkoord te bereiken tussen vakbond FO en directie over een eindejaarspremie. (Nieuwsblad)

Nederland

Journalisten en drie krantenuitgevers zijn het eens geworden over een loonsverhoging van 11,4 procent over twee jaar. (NOS) Bijzonder aan dit akkoord is dat de werkgevers er zich toe verbinden de loonsverhoging ook op freelancers toe te passen. Het is een akkoord met drie werkgevers, DPG Media, Mediahuis en FD Media Groep, dat een einde stelde aan de staking. De vakbond van journalisten wil dat de salarisverhoging de vorm krijgt van een cao die van toepassing is op de ganse sector. (NVJ)

Na staking is er een akkoord uit de bus gekomen bij DS Smith Packaging in Eerbeek en Tilburg met een loonsverhoging van 13 procent in 14 maanden. (FNV)

Figuur 1: nieuwe afspraken in november komen uit op gemiddeld 7,1 procent (bron: AWVN)

Europese luchtvaart

In Frankrijk is een nieuwe wet van kracht die luchtverkeersleiders verplicht om hun deelname aan een staking ten minste 48 uur van tevoren aan te kondigen. (Luchtvaartnieuws)

Het grondpersoneel van de Spaanse luchtvaartmaatschappij Iberia zal van 5 tot 8 januari het werk neerleggen. Aanleiding is dat Iberia bij een aanbesteding bijna alle contracten om de grondafhandeling van vliegtuigen te doen, verloren heeft. Het personeel vreest voor verlies van arbeidsvoorwaarden. (HLN)

Bij luchtverkeersleider Skeyes op Brussels Airport is een wilde staking uitgebroken. Aanleiding is de weigering van een vaderschapsverlof van een werknemer, maar blijkbaar schuilen achter dit incident andere problemen. Daardoor kunnen geen vluchten meer opstijgen of landen op de luchthaven. De actie zou tot 20 uur duren. (VRT)

Commentaar.

Dit is een typische staking die aanzetten om ofwel de procedure voor staking strikter te maken ofwel de rechter de macht te geven om disproportionele stakingen te verbieden.

Rechtspraak

Volgens het Hof van Cassatie geldt de bescherming van een vakbondsafgevaardigde tegen ontslag van ondernemingen die ressorteren onder het paritair comité 311 (non food winkelketens) enkel voor de effectieve leden en niet voor de plaatsvervangers. Dit betekent dat de plaatsvervanger geen bescherming geniet tegen ontslag als dit niet uitdrukkelijk bepaald is in de cao m.b.t. de vakbondsafvaardiging. (Hof van Cassatie, 15 mei 2023)

Commentaar.

Voor zover het nodig is vestigen we de aandacht op het feit dat deze uitspraak, die gekoppeld is aan de cao betreffende de vakbondsafvaardiging gesloten in het PC 311, alleen maar relevant is voor de vakbondsafgevaardigden die geen kandidaat waren voor de laatste sociale verkiezingen.

[1] Wij zullen elke kritische noot over dit commentaar publiceren. Beloofd.

WEEK 50: VAN 12 TOT 18 DECEMBER

Interprofessioneel overleg

De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven en de Nationale Arbeidsraad hebben de Regering een advies verstrekt met betrekking tot het prospectieve luik van het Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie. Zij vestigen de aandacht op een sociaaleconomisch beleid dat gericht is op de Europese interne macht, de Green Deal en de rechtvaardige transitie om de interne cohesie te bevorderen en de sociale billijkheid te handhaven. (NAR)

Sectoraal overleg

Spanning in de sector van de maatwerkbedrijven. De vakbonden kunnen niet leven met de loonstop boven de automatische indexering. Een gebrek aan waardering en een drogreden, zeggen zij, omdat er in andere sectoren een koopkrachtpremie toegekend wordt. Zij eisen een anciënniteitstoeslag. (Nieuwsblad)

Commentaar: Welk is het verband tussen waardering en koopkrachtpremie die in wezen een winstdeelname is? Hoe moeten we de bewering interpreteren dat de loonnorm een drogreden is om een anciënniteitspremie te weigeren en om de werkgever te verplichten een misdrijf te plegen?

Ondernemingen

Wat we vorige week nog niet wisten weten we nu: de bedienden van ArcelorMittal keurden de nieuwe regeling rond thuiswerk goed. (AVS)

Er zat beweging in het open conflict bij Ontex (zie vorige week): de vakbonden blokkeerden dinsdag 12 december de toegang tot het bedrijf. (TVOost) Woensdag startten directie en vakbond de gesprekken. Donderdag werd het werk hervat. Vrijdag werd een sociaal plan onderhandeld. (Nieuwsblad)

De wilde staking bij TotalEnergies in de Antwerpse haven is voorbij, nadat de directie voor een deel tegemoet kwam aan de eis van gelijke loon- en arbeidsvoorwaarden in de verschillende sites van Total in de haven. Dat voorstel wordt nog aan het personeel ter stemming voorgelegd. (VRT)

De drie winkels en het eethuis van WEB in Turnhout, Meer en Retie bleven door staking gesloten tot het overleg dat op maandag plaats vond. Het ontslag van een directielid was maandag de onmiddellijke aanleiding maar niet de reden van de wilde staking. De onrust over enkele financiële transacties speelde mee. Maandag vond er opnieuw een sociaal overleg plaats binnen een nieuw samengestelde onderhandelingsgroep, met daarin de leden van de vakbond, een directielid en twee leden van de raad van bestuur die de vakbond voorgedragen heeft. (VRT)

Commentaar.

Hoe moet een collectief verzet tegen een beslissing van de werkgever zoals het ontslag van een directeur verstaan worden in het licht van artikel 2 van cao nummer 5 dat stelt dat de werknemers de noodzakelijkheid van een wettig gezag van de ondernemingshoofden erkennen?

Hoe komt het dat een vakbond een spontane staking erkent om economische en financiële informatie te krijgen die meegedeeld wordt in de ondernemingsraad?

De samenstelling van de werkgeversdelegatie zal de lezer verbazen: een directeur en twee leden van de raad van bestuur, die nota bene dan nog door de vakbonden zijn aangesteld. Is dit een nieuwe vorm van zelfbestuur?

Uit onvrede met hun werkomstandigheden legden werknemers van Terminaluitbater PSA in de Antwerpse haven korte tijd het werk neer. (Flows)

De bediendenbonden dienen een strafklacht in tegen Decathlon aan wegens het niet naleven van het Belgische sociaal overlegmodel. De werkgever zou een beleid toepassen dat gebaseerd is op rechtstreekse individuele communicatie en dat de rol van de ondernemingsraden en verzoeningsvergaderingen uitholt. (DS)

Commentaar.

Ryanair en Decathlon: twee conflicten die voor een stuk vergelijkbaar zijn. Twee buitenlandse beslissingscentra hebben problemen met het Belgisch sociaal overlegmodel. Ook in andere Europese landen is er een vergelijkbare strijd voor de erkenning van het nationaal overlegmodel. In Duitsland voeren vakbonden de strijd tegen Amazon (Samagame) en in Zweden tegen Tesla, het betalingsplatform Klarna en het streamingsbedrijf Spotify . (NOS)

Dat vakbonden naar juridische handvaten grijpen om rechtsregels te doen naleven kan niet in vraag gesteld worden in een democratie. Maar dat zij dan de werkgevers verwijten beroep te doen op rechters om hun rechten te verdedigen is niet consistent.

Overheidsdiensten

De sociale onrust bij De Lijn deint uit naar de partners. Een wilde staking bij een aantal onderaannemers van De Lijn heeft dinsdag 12 december het streekvervoer in de Vlaams-Brabant en Limburg verhinderd. (HLN)

De douaniers van de luchthaven van Luik hebben gedurende 48 uren een stiptheidactie gevoerd tegen de eenzijdige beslissing van de directie om nachtwerk drastisch te beperken. Het voorlopig resultaat is dat de aangekondigde hervorming met acht weken wordt uitgesteld. (RTL)

Commentaar. Er zit meer in dit conflict dan je denkt.

Nachtarbeid heeft vele kleuren.

In dit dossier strijden de vakbonden voor nachtarbeid om de tewerkstelling te garanderen. In een andere context wordt nachtarbeid beschouwd als ongezond werk voor de werknemers en zijn nachtvluchten nefast voor de volksgezondheid van de omwonenden.

Groei, tewerkstelling en CO²-uitstoot.

Waar vakbonden ijveren voor groei van de luchthaven protesteren milieuactiegroepen tegen het economisch model met heel wat CO²-uitstoot van Alibaba, een sterkhouder van de luchthaven van Bierset.

Stiptheidsacties zijn hoofdbrekers.

Stiptheidsacties (grève du zèle), net zoals langzaamaanacties (opération escargot of slow down), vallen niet onder het stakingsrecht. Staken betekent immers het werk neerleggen en het bedrijf verlaten (cf. het Engelse ‘walk out’, synoniem voor strike). Vivianne Vannes, professor arbeidsrecht, kwalificeert dergelijke collectieve acties als ‘valse stakingen’. Het arbeidsrecht geeft het recht niet om de arbeidsovereenkomst gedeeltelijk uit te voeren. De juridische logica in België wil dat deze acties beschouwd worden als werkweigering en dus als een fout die aanleiding kan geven tot sancties. Meer zelfs. Bij dergelijke vorm van niet correcte uitvoering van de arbeidsovereenkomst kan de werkgever de vrijstelling van eigen verplichtingen (voor de juristen: exceptio non adimpleti contractus) inroepen en geen loon betalen. Een mildere vorm, volgens een economische maar geen juridische redenering, zou erin bestaan dat het loon geproratiseerd wordt.

De economische logica van een staking is dat beide partijen schade ondervinden. De werkgever verliest omzet en de werknemer verliest loon. Wanneer bij een stiptheidsactie de werknemers toch op loon rekenen dan zijn in die logica de machtsverhoudingen vervalst. Een stiptheidsactie kan de werkgever meer kosten dan een werkonderbreking. In dat geval beschikt de werkgever wel over een verdedigingswapen: de lock-out.

Paradoxaal genoeg wijzen stiptheidsacties in de strikte zin van het woord op een managementprobleem. Als werknemers de productierichtlijnen van de werkgever nauwkeurig uitvoeren halen ze niet de productiviteit die dezelfde werkgever verwacht. Het werk is zodanig geformaliseerd in processen dat een normale productiviteit alleen mogelijk is door oogluikend de macht te geven aan de werknemers om bepaalde taken niet uit te voeren. De goede trouw die de werkgever van zijn werknemers verwacht bestaat in het veronachtzamen van zijn eigen productierichtlijnen. Dat is het onderscheid met een langzaamaanactie.

Europese luchtvaart

De vakbondscentrales van de technici van Brussels Airlines hebben een verzoening aangevraagd. Blijkt zelfs dat het grondpersoneel bereid is te staken uit onvrede met de arbeidsomstandigheden. (HLN)

Commentaar. Het is typisch voor de luchtvaart dat het sociaal overleg georganiseerd is in drie corporatistische groepen: de piloten, het cabinepersoneel en het grondpersoneel. De klassieke statutaire indeling kaderleden - bedienden - arbeiders wordt opzij geschoven. Het ene overleg heeft onvermijdelijk een effect op de twee andere met het risico van ontsporing van de transitiekosten[1]. De staking van de ene groep heeft onvermijdelijk werkloosheid voor de twee andere groepen als gevolg.

Het grondpersoneel van Iberia in Spanje is van plan de laatste drie dagen van december en de eerste week van januari te staken. De werknemers vrezen slechtere arbeidsomstandigheden omdat Iberia al zijn klanten heeft verloren. (HLN)

De Franse verkeersleiders staken tegen de hervorming van het stakingsrecht dat hen verplicht om zich individueel 48 uren op voorhand op te geven als stakers. (FranceInfo)

Commentaar. Franse juristen zouden voor een keer inspiratie kunnen vinden in de Belgische rechtspraak die geen probleem maakt van een soortgelijke omkadering van stakingen bij de spoorwegen.

Vakbonden hebben de werknemers van Air France opgeroepen om te staken tegen de beslissingen om alle activiteiten te verhuizen van Orly naar Roissy-Charles-de-Gaulle. (Le Monde)

De staking van de audiovisuele technici voor een loonsverhoging van 20% blijft aanslepen. (Les Echos)

Bij de buren

Nederland

FNV en papierfabriek Essity Nederland sloten een akkoord met een vierjarig sociaal plan voor alle fabrieken en locaties. (FNV)

ONL, een federatie van midden- en kleinbedrijven die nog maar tien jaar bestaat, en AVV, de vakbond die zichzelf De Democratische Vakbond noemt, hebben een Sociaal Akkoord met afspraken voor een evenwichtiger arbeidsmarkt gesloten dat “de politiek wil wakker schudden”. (ONL)

Journalisten van de landelijke en regionale dagbladen hebben de werkgevers een ultimatum gestuurd om een ‘fatsoenlijke’ koopkrachtcompensatie te bekomen. (NVJ)

De onderhandelingen voor een nieuw loonakkoord voor het spoorwegpersoneel verlopen uiterst moeizaam. Donderdag 14 december kregen de Nederlandse Spoorwegen te horen snel tegemoet te moeten komen aan de eisen van de bonden, zo niet zou er gestaakt worden rond de feestdagen. (Metronieuws) Zaterdag meldde FNV dat de onderhandelingen zonder stakingen over het kerstreces worden getild. (WNL)

De buschauffeurs en trambestuurders in de regio Den Haag gaan de komende 2,5 jaar 23 procent meer verdienen. (FNV)

Duitsland

Duitse staalfabrikanten en vakbond IG Metall hebben een akkoord bereikt voor ongeveer 68.000 werknemers in het noordwesten van Duitsland. Aan die overeenkomst ging een reeks stakingen vooraf. Zij krijgen ieder 3000 euro als compensatie voor de sterk gestegen kosten voor het levensonderhoud. Vanaf 1 januari 2025 stijgen de lonen met 5,5 procent. Binnenkort Wordt de 35-urenweek vervangen door 32-urige werkweek met een salaris van 33 uur. Er zijn ook afspraken over baangaranties. Over nieuwe arbeidsvoorwaarden voor 8.000 staalmedewerkers in het oosten van Duitsland lopen nog gesprekken. (Nieuws.nl)

Na de actie zonder succes van vorige week om een arbeidsduurverkorting voor de treinmachinisten af te dwingen heeft vakbond GDL aangekondigd dat er na 8 januari weer gestaakt zal worden. (Welingelichte Kringen)

Frankrijk

De ene, algemene staking door het personeel van de SNCF tijdens de kerstperiode gaat niet door maar een andere werkonderbreking, op de zuidelijke RER B verbinding tussen de Gare du Nord en de luchthaven Charles-de-Gaulle, kon niet vermeden worden. De vakbonden willen zo een flagrant onrechtvaardige sanctie tegen een conducteur aanklagen. (Sortir-à-Paris)

[1] Kosten eigen aan het sociaal overleg, d.w.z. de kosten verbonden aan de inhoud van eventuele akkoorden en de kosten van de onderhandelingen zelf, inclusief de schade t.g.v. stakingen.

De zelfstandige VTC-chauffeurs van Parijs[1] dreigen ermee deze zomer tijdens de Olympische Spelen te staken omdat ze i.t.t. de taxi’s geen toegang krijgen tot de wegen naar de spelen. Bij wijze van verwittiging reden ze donderdag 14 december een slakkengangetje op de périférique. (Sortir à Paris)

De dokwerkers van Calais hebben het werk neergelegd tegen de pensioenhervorming en voor meer werkingsmiddelen. (20minutes)

Elders in de wereld

Zweden

Het conflict bij Tesla blijft muurvast zitten. De actievoerders houden vol (zie vorige week). De werkgever geeft geen krimp. De vuilnis wordt zelfs niet meer opgehaald. (Reuters)

Finland

De Orpo-Purra regering neemt naast enkele sociale verworvenheden het stakingsrecht onder vuur. Solidariteitsstakingen en politieke stakingen zouden beperkt worden. Werknemers en vakbonden kunnen een geldboete opgelegd krijgen als een staking onwettelijk is. (SAK) Donderdag 14 december organiseerde vakbond SAK politieke stakingen. (SAK op X).

Canada

Het openbaar ambt in Quebec - scholen, ziekenhuizen, sociale diensten - ligt plat sinds 23 november. 600.000 ambtenaren staken voor een hoger loon. Vakbonden eisen 23% loonsverhoging over vijf jaar, de Regering wil hoogstens 12,7% toekennen. (Le Monde)

WEEK 49: VAN 5 TOT 11 DECEMBER

Interprofessioneel niveau

De vakbonden organiseren een internationale betoging op dinsdag 12 december tegen de besparingen. (Zie week 2023/48)

Ondernemingen

Spanning bij ArcelorMital (Gentse zeehaven). Eind oktober sloten de lokale directie en bediendenbonden een voorakkoord dat voorziet in de mogelijkheid om twee dagen per week thuis te werken. De directie in London heeft deze deal laten herroepen. Dinsdag 5 december hebben de bedienden uit protest daartegen het werk korte tijd neergelegd. (De Tijd) Daarop volgde een nieuw voorakkoord waarover donderdag gestemd werd. (Nieuwsblad).

Commentaar. Geen spoor te bespeuren in de pers over de uitslag van de raadpleging. Geen nieuws goed nieuws?

Bij radiatorenfabrikant Purmo in Zonhoven, het vroegere Radson, hebben vakbonden en directie een sociaal akkoord bereikt over de sluiting van de productieafdeling. (VRT)

Er is een sociaal plan voor de 352 ontslagen medewerkers van de hoofdzetel en het distributiecentrum van Match en Smatch. De 338 medewerkers van de 27 winkels die nog niet verkocht zijn kent zijn lot uiterlijk op 2 januari. Zij zullen ook ontslagen worden als er geen overnemer opdaagt. (RetailDetail)

De nieuwe loonpolitiek die de Mutualité Neutre wil toepassen stoot op zwaar verzet. Vorige week legde het personeel van de vestigingen van Charleroi, Bergen, Doornik, Namen, Aarlen Bouillon en Luik het werk neer. (Waalse pers)

De weekeindeploeg van Ontex in Buggenhout legde het werk neer. De werknemers beslisten dat na een informatievergadering met de vakbonden (maar zonder stakingsaanzegging). Aanleiding is het meervoudig ontslag, van 26 werknemers volgens de vakbonden, van 15 volgens de directie. (VRT)

Een complexe situatie bij Total Energies. De werknemers in de chemieafdeling vragen een gelijkschakeling van hun loonsvoorwaarden met die van hun collega’s in de raffinaderij. Zaterdag 9 december legde de namiddagploeg onaangekondigd het werk neer. Daarop liet de directie arbeiders opvorderen door de Antwerpse gouverneur om de veiligheid in de chemiefabriek te waarborgen. (Nieuwsblad)

Farnell, een logistiek centrum voor elektronische componenten) in Grace Hollogne wordt gesloten waardoor 189 jobs verloren gaan. Donderdag 7 december blokkeerden de werknemers de site. Later op de dag gingen ze naar Avnet in Tongeren die tot dezelfde groep behoort. (RTBF)

Overheidsdiensten

Een staking van de sluiswachters en loodsen tegen de hervorming van het ambtenarenstatuut verstoorde serieus de binnenvaart en de zeehavens. Schippers geraakten behoorlijk gefrustreerd en voerden actie tegen de sluiswachters van het Albertkanaal (VRT) Alleen de boot van Sinterklaas kon door. (GvA) Na twee dagen kwam er in de nacht van dinsdag 5 tot woensdag 6 december een akkoord uit de bus dat CCOD snel goedkeurde. (VRT) ACOD en VSOA verwierpen het akkoord en gingen door met de acties. (HLN) De Antwerpse ondernemingsrechtbank dwong vrijdag 8 december de Vlaamse Waterweg om alle sluizen opnieuw te openen gedurende een aantal uren per dag. (VRT) In de namiddag schortten ACOD en VSOA hun acties op en werden de sluizen bediend. (Vlaamse Waterweg) Vrijdagavond werd een akkoord bereikt dat het conflict afsluit. (De Tijd)

Commentaar. Het kortgeding voor de Antwerpse ondernemingsrechtbank was niet gericht tegen de stakers maar tegen de Vlaamse Waterweg. Zo’n beslissing heeft als gevolg dat het werk van de stakers toch gedaan moet worden gedurende een aantal uren per dag. Dat komt neer op een minimumdienst. Hoe dat moet gebeuren zullen we nooit weten omdat het bevelschrift irrelevant werd door de beslissing van de socialistische en liberale vakbond om de acties te schorsen.

De spoorstaking van dinsdagavond 5 tot donderdagavond 7 december ging door met steun van de socialistische ACOD Spoor en de liberale VSOA. De christelijke ACV Transcom deed niet mee. (Alle media)

De chauffeurs van de TEC van de regio Centre legden spontaan dinsdag 5 december het werk neer na een geval van agressie. (Le Soir)

Europese luchtvaart

Het gevaar van stakingen van de piloten van Brussels Airlines is van de baan. Directie en vakbonden bereikten een akkoord om de werkdruk te verlagen en de competitiviteit te verzekeren. (VRT)

De Belgische piloten keurden het akkoord goed dat vakbonden en Ryanair hadden onderhandeld (zie week 48). De nieuwe cao gesloten voor drie jaar voorziet o.m. in een stapsgewijze loonsverhoging, het vastleggen van de uurroosters en achterstallig vakantiegeld. (De Standaard)

FNV en CHC Helicopters bereikten een akkoord voor het grondpersoneel met een structurele loonsverhoging van 5% en 200 euro op maandbasis. (FNV)

Buurlanden

Nederland

De Hoge Raad kwalificeerde de bezorgers van maaltijddienst Deliveroo als werknemers en niet als zzp’ers (zelfstandigen zonder personeel). Met deze definitieve uitspraak vallen de koeriers onder de toepassing van de cao voor het beroepsgoederenvervoer over de weg. (AWVN)

De ijsfabriek van Ben & Jerry’s ging donderdagochtend 7 december vanaf 7 uur 24-uur lang plat. Medewerkers legden een etmaal lang het werk neer uit onvrede over het uitblijven van een ‘goede’ cao bij hun moederbedrijf Unilever. (FNV)

Voor de werknemers van Energie Netwerkbedrijven, zoals Alliander, Enexis en Stedin, geldt voor de komende anderhalf jaar een loonsverhoging van minimum 10 %. Het minimumloon is vastgelegd op 16 euro. (FNV)

Duitsland

De Duitse treinmachinistenvakbond GDL riep op tot een staking van donderdagavond 7 december 22 uur tot vrijdagavond 8 december 22 uur omdat de onderhandelingen over kortere diensten voor ploegenarbeiders te lang aanslepen. (Tagesschau) De staking leidde tot een enorme storing van het nationaal en internationaal treinverkeer. (TransportOnline)

Frankrijk

Het jaar 2022 was voor het sociaal overleg in Frankrijk een grand cru. Op alle niveaus steeg het aantal collectieve arbeidsovereenkomsten. Het aantal sectorale cao’s bv. lag 40% hoger dan het jaar voordien. In vijf jaar tijd steeg het aantal ondernemingsakkoorden met meer dan 80% zoals de grafiek hieronder leert. 98% van de werknemers vallen onder de toepassing van cao’s betreffende loon- en arbeidsvoorwaarden. Dat en veel meer valt te lezen in het interessante Bilan de la négociation collective en 2022.

Spanning tussen de sociale partners en de regering. Werkgeversfederaties en vakbonden hadden in november een interprofessioneel akkoord bereikt over de duur van de werkloosheidsuitkeringen. De Regering weigerde dit akkoord kracht van wet te geven omdat de voorwaarden voor oudere werknemers voor langere werkloosheidsvergoedingen onvoldoende zijn. (Les clés du social)

Wie van plan is naar Parijs te gaan moet rekening houden met de staking van de werknemers van het Centre Pompidou tot 15 januari. (sortiràparis)

In verschillende steden staakten taxi’s op maandag 11 december tegen een nieuwe maatregel die patiënten die een taxi nemen op kosten van de sociale zekerheid verplicht om de rit te delen (covoiturage sanitaire obligatoire). (franceinfo)

Verenigd Koninkrijk

De artsen-assistenten - 'junior doctors' - gaan deze en komende maand opnieuw staken nu het loonoverleg met de overheid is afgesprongen. (Specialist)

De vakbond TUC lanceert een campagne tegen een nieuwe wet die de minimumdienst garandeert in geval van staking bij het spoor, de grenspolitie en ambulancediensten. (TUC)

Luxemburg

De werknemers van Ampacet, een producent van plastieken korrels te Dudelange, staken al 12 dagen. (RTL) De vakbond OGBL eist een loonsverhoging van 2,5 procent en drie dagen arbeidsduurvermindering maar de directie geeft geen duimbreed toe. Stakingen in het Groothertogdom zijn zeldzaam maar deze staking valt nog meer op omdat die zo lang duurt. (Les frontaliers)

De technici van de audiovisuele sector staken nu al vier weken voor een loonsverhoging van 20%. (Le Monde)

Internationaal ondernemingsoverleg

IndustriALL en Safran hebben een nieuw akkoord gesloten over algemene principes inzake verantwoordelijk ondernemen die van toepassing zijn op alle vennootschappen in alle landen. (IndustriALL)

Elders in de wereld

Verenigde Staten

De Amerikaanse acteurs bekrachtigen officieel het akkoord gesloten tussen hun vakbond SAG-AFTRA en de filmstudio’s. (HLN)

De International Brotherhood of Teamster krijgen voet aan wal in de logistiek. De vakbond klaagt DHL Express aan bij de National Labor Relations Board. Meer dan 1.100 georganiseerde werknemers staken tijdens vakantiedrukte uit protest tegen die arbeidspraktijken en vastgelopen onderhandelingen. (MarketScreener) Teamster-vakbond bedreigt UPS met een staking wegens het ontslag van 35 werknemers tegen de regels in van goede arbeidspraktijken. (Reuters)

Zweden

Het conflict tussen vakbond en Tesla escaleert. De lokalen van Tesla worden niet meer schoongemaakt. (UNI) Taxibedrijven schorten hun bestelling op. (Fortune) Tesla verloor in beroep zijn claim om rechtstreeks de nummerplaten voor nieuwe voertuigen te kunnen ophalen. (Le Monde) De Deense 3F-vakbond zegt de syndicale acties van de Zweedse vakbond tegen Tesla te steunen en weigert de auto’s van het merk te lossen en te laden. (Reuters) Ook de Noordse en Finse vakbonden steunen het verzet. (Reuters) Tesla loopt het risico dat vanaf 20 december alle transport van Tesla naar Zweden over zee in heel Scandinavië wordt geblokkeerd. (Fortune) Een andere vorm van protest is verrassend: PensionDanmark, een paritair en non-profit pensioenfonds met meer dan 800.000 aangeslotenen, dumpt zijn Tesla-aandelen uit onvrede met het sociaal conflict. (De Tijd) Het Noordse staatsfonds NBIM behoudt zijn belang in het bedrijf maar stuurt het aan om de fundamentele arbeidsrechten te respecteren. (NU)

Commentaar.

Deze collectieve acties zijn geen stakingen maar een boycot. In België hebben werknemers het recht niet om producten of diensten voor een bepaalde klant of leverancier van hun werkgever te boycotten. De werkgever zou werkweigering kunnen inroepen.

Deze boycot is vergelijkbaar met de oproep vorige maand van ACV Puls om wapentransport richting Israël vanuit Belgisch grondgebied tegen te houden.

Blijft ook nog de vraag wat de contractuele aansprakelijkheid is van een bedrijf waar het personeel gerichte actie voert als klant of leverancier van het geboycot bedrijf.

De internationale, in het bijzonder de Scandinavische solidariteit, tegen het businessmodel (sommigen zeggen feodaal model) van Elon Musk maakt dit conflict bijzonder.

De vakbonden in Frankrijk, Duitsland en US volgen het conflict op de voet. (Morningstar) IG Metall waarschuwde reeds in oktober Elon Musk omdat die de vakbondsvorming in Duitsland wil voorkomen. (Nu) UAW-voorzitter Shawn Fain geeft afspraak met Elon Tusk in 2028 wanneer de akkoorden met de big three hernieuwd moeten worden. (Fortune)

De positie die twee institutionele beleggers innemen geeft een extra dimensie aan dit principieel conflict. We zijn op zoek naar precedenten. En we zijn benieuwd of het conflict gevolgen zal hebben voor de advertentie-inkomsten van X.

Finland

De vakbonden protesteren tegen de regering door per regio stakingen te organiseren bij geselecteerde bedrijven en overheidsinstanties. De reden voor hun woede is de reeks voorstellen van de regering om bestaande wetgeving te wijzigen, bijvoorbeeld over het recht om politieke en sympathiestakingen te organiseren, en om de nationale bemiddelaar bij wet het mandaat te geven om de algemene loonsverhogingen te beperken tot het niveau waarover is onderhandeld door de exportindustrieën. (Eigen bron)

Australië

Een nieuwe wet garandeert hetzelfde loon voor subcontractors als het loon voor vaste werknemers van de opdrachtgever (principe van ‘users pay’ zoals wij dat kennen voor uitzendkrachten). (IndustriALL)

Oostenrijk

Na moeilijke onderhandelingen met een honderdtal ondernemingsstakingen werd een loonakkoord gesloten voor 200 000 werknemers van de metaalsector. De feitelijke loonsverhoging zal 10% bedragen met een maximum van 400 euro per maand. (IndustriALL)

WEEK 48: VAN 28 NOVEMBER TOT 4 DECEMBER

Inflatie

In november komt de index der consumptieprijzen op 128,89 punten. Zo is de inflatie gestegen van 0,36% in oktober naar 0,76% in november.

De inflatie op basis van de gezondheidsindex is bepaald op 128,55 punten en daalt van 0,30% naar 0,17%.

De afgevlakte gezondheidsindex, die gebruikt wordt voor de indexering van de lonen, bedraagt 125,73 punten, d.i. een stijging op jaarbasis van 1,83%. (Statbel)

Europees Sociaal overleg

In juni 2022 startten de sociale partners op Europees niveau onderhandelingen voor een bindend akkoord over telewerk en recht op deconnectie. ETUC, de Europese vakbond, stelt nu vast dat twee van de drie werkgeversorganisaties de onderhandelingstafel verlaten hebben en dringt aan bij de Europese Commissie om een Europese regelgeving uit te vaardigen. (ETUC)

Interprofessioneel niveau

Op dinsdag 12 december 2023 organiseren de vakbonden in Brussel een Europese betoging tegen de “blinde bezuinigingen”. (ABVV) Deelname aan deze actie wordt beschouwd als een staking.

Commentaar. Nationale betogingen en stakingen behoren tot het immaterieel cultureel erfgoed van België. Elk jaar hebben de vakbonden 7 à 14 nationale (en een paar regionale) acties betekend aan het VBO.

Hebben die betogingen zin? Bereiken ze het grote publiek? Het hangt af van de massa die opkomt, de diversiteit van de deelnemers aan het protest, de manier waarop de betoging plaats vindt en de toewijding van de manifestanten. (DS) Een voorbeeld van succes, althans volgens Miranda Ulens op ‘X’, was de protestactie tegen het ontwerp van wet betreffende het gerechtelijk betogingsverbod voor amokmakers.

Tot nu toe zijn er weinig werknemers geregistreerd die een koopkrachtpremie (KKP) uitbetaald kregen. De Regering heeft daarom met akkoord van de sociale partners de deadline van 31 december 2023 voor de uitbetaling van koopkrachtpremies verlengd tot 31 maart 2024. De deadline om cao’s te sluiten om het recht op KKP toe te kennen blijft ongewijzigd 31 december 2023. (De Tijd) Dit KB is nog niet verschenen in het Staatsblad.

Commentaar. Bij een eerste evaluatie werd vastgesteld dat 0,39 procent van de werkgevers in oktober bevestigd hebben een KKP toe te kennen. Verrassend weinig. Het is wel te vroeg om een besluit te trekken. Dat kan pas na de deadlines en alleen o.b.v. de echte parameters van het succes van de KKP die, ten minste in theorie, opgevat is als een te onderhandelen systeem van eenmalige winstdeling. Daarmee denken we in de eerste plaats aan het aantal werknemers gedekt door een sectorale cao en/of een ondernemingsakkoord. Andere parameters zijn het aantal werknemers die daadwerkelijke een KKP kregen vergeleken met het aantal werknemers in de privésector. Even interessant is een zicht op het modale en gemiddeld bedrag van de KKP. Die cijfers zullen hopelijk beschikbaar zijn einde 2024, liefst per sector om de vergelijking te kunnen maken tussen de sectorale definities van winst en de uitbetaalde KKP. Een degelijke analyse zal zeker een impact hebben op de voorbereiding van de onderhandelingen 2025-2025.

Ondernemingsoverleg

Het gemeenschappelijk vakbondsfront van Tibi, de reinigingsdienst van Charleroi, organiseert stakingen tegen de aanpassing van de werkorganisatie en voor een premie voor onwerkbaar werk. De stakingsaanzegging werd ingezet met een wilde staking op dinsdag 28 november. (DH)

De onderhandelingen voor een sociaal plan n.a.v. de sluiting van de vestiging van Sappi te Lanaken verlopen almaar moeizamer. (Nieuwsblad)

Een honderdtal medewerkers van de kerncentrale van Tihange blokkeren de toegang tot de site om druk te zetten achter de sectorale onderhandelingen. (Sudinfo)

Een stakingspost blokkeerde onverwachts de toegang tot de Carrefour Market van Moeskroen om de arbeidsomstandigheden en de werkonzekerheid aan te klagen. (L’Avenir)

Het werk lag 48 uren stil bij Lhoist, uitbater van kalk- en dolomietgroeven. Het conflict draait rond de vervanging van bruggpensioneerden en een aanvullende vergoeding voor werknemers die kiezen voor een landingsbaan. (Matele)

Overheidsdiensten

Het personeel van het Franstalig onderwijs van de provincie Luik staakte op donderdag 30 november uit protest tegen de werkomstandigheden. (Today)

Raymonde Yerna is de nieuwe algemeen bestuurder van de Forem. Vrijdag 1 december, op de eerste dag van haar nieuwe job werd ze geconfronteerd met een staking tegen de hervorming van de begeleiding van werkzoekenden. (DH)

Hopelijk zijn de pendelaars voorbereid op de reeds lang aangekondigde staking van het spoor van dinsdagavond 5 december tot donderdagavond 7 december. (NMBS)

De binnenscheepvaart was maandagavond 4 december geblokkeerd door een wilde staking van de sluiswachters uit onvrede over de onderhandelingen over het nieuw statuut voor Vlaams overheidspersoneel. (VRT)

Europese luchtvaart

Vier vakbonden riepen het personeel van Air France op om op 28 november het werk neer te leggen omdat de luchtvaartmaatschappij de binnenlandse vluchten vanuit Orly in 2026 wil schrappen. (TF1)

De arbeidsrechtbank in Charleroi heeft in kortgeding luchtvaartmaatschappij Ryanair verboden de uurroosters van zijn piloten in België eenzijdig aan te passen. Daarnaast moet het bedrijf de in mei 2021 afgesloten cao naleven (HLN) Daarnaast, of misschien juist daarom, hebben vakbonden en werkgever een voorakkoord bereikt. De inhoud van dit voorakkoord is nog niet bekend. De piloten krijgen de primeur. (De Tijd) Dit akkoord voedt de hoop op sociale vrede gedurende drie jaar. (Nieuwsblad)

Nederland

Na zes stakingsdagen is een akkoord uit de bus gekomen bij Aspen en BioChem in Oss. De loonopslag bedraagt gemiddeld 8 procent. Het akkoord bevat nog afspraken inzake vertrek- en pensioenregelingen, nachtwerk en het bereikbaar zijn voor de werkgever. (DTV)

Nederlandse journalisten hebben donderdag een uur lang het werk neergelegd. Zij eisen een loonopslag van 15 procent. (DS)

De werkgever laat ons in de kou staan, klonk het in ijsfabriek Ben & Jerry en daarom legden de werknemers woensdag 29 november gedurende drie uren het werk neer. (De Stentor)

Frankrijk

De sociale vrede is teruggekeerd bij de spoorwegen. De dreiging met een staking van Sud-Rail tijdens de eindejaarsfeesten voor hogere lonen is van de baan. (FranceInfo) Dat nam niet weg dat er van donderdagavond 30 november tot zaterdagmorgen 2 december op vele plaatsen gestaakt werd tegen het personeelstekort. (BMF)

De spoedartsen van het universitair ziekenhuis van Brest zijn al drie weken in staking omdat er een nijpend tekort aan personeel is. (Dailymotion)

De Union-Indépendants en twee vakbonden, CGT Transport en SUD Commerces, hebben de koeriers van Uber Eats opgeroepen om op zaterdag 2 en zondag 3 december te staken omdat ze onderhandelingen eisen over de vergoedingen. (RTL en Le Monde)

Duitsland

De onderhandelingen in de staalsector is uitgedraaid op een open conflict. IG Metall kondigt korte werkonderbrekingen aan bij ArcelorMital, ThyssenKrupp en Deutsche Edelstahlwerke. De vakbond eist de invoering van de 32-urenweek zonder loonverlies. De werkgevers boden een loonsverhoging aan van 3,1% over 15 maanden. (IGMetall)

Volkswagen staat voor een enorme uitdaging omdat het bedrijf de algemene trend van de elektrificatie van de auto niet kan bijbenen. Hoe de noodzakelijke besparingen uitgevoerd kunnen worden met respect voor de bestaande cao’s en baanzekerheid wordt een boeiend verhaal. (Volkskrant)

Verenigd Koninkrijk

Honderden werknemers uit de whiskysector in Schotland zullen gaan staken voor hogere lonen. Ze plannen een serie 24-urenstakingen tussen 11 en 14 december. (Independent)

Elders in de wereld

Verenigde staten

Het succes van de vakbonden in de onderhandelingen met de Big Three had als gevolg dat autofabrieken in de VS zonder syndicale aanwezigheid de lonen verhoogd hebben (zie Actua van vorige weken). De Vakbond UAW vindt zijn tweede adem en ziet nu de kans om werknemers van de auto-industrie op te roepen om zich aan te sluiten. (Volkskrant)

De vakbond International Brotherhood of Teamsters bij de logistieke hub van DHL op de luchthaven van Cincinnati kreeg mandaat van zijn 6.000 leden om een staking te organiseren. (Yahoo)

Zweden

IF Metall, de grootste vakbond van Zweden zit in de clinch met Tesla voor een collectieve arbeidsovereenkomst voor de werknemers van de tien Tesla-werkplaatsen (zie week 2023/46). Uit solidariteit weigeren de werknemers van het postbedrijf Postnord, dat de exclusiviteit heeft om nummerplaten te leveren, om kentekenplaten te bezorgen aan Tesla. Daarop heeft Tesla een rechtszaak aangespannen tegen de Zweedse overheid.

De arrondissementsrechtbank verbood niet de collectieve actie maar beval het agentschap om binnen zeven dagen Tesla toestemming te geven om de nummerplaten rechtstreeks bij de fabrikant van de borden op te halen. (The Guardian) Elon Musk heeft uitgelegd waarom hij tegen de vakbond is: If Tesla gets unionized, it will be because we deserve it and we failed in some way. (LaborUnionNews) De krachtmeting kan lang duren volgens Marie Nilsson, voorzitster van IF Metall want de inzet is het Zweeds overlegmodel. (De Tijd)

WEEK 47: VAN 21 TOT 27 NOVEMBER

Wetgeving

De wet van 5 november 2023 houdende diverse arbeidsbepalingen (BS 23 november 2023) verplicht werkgevers met meer dan 50 werknemers om minstens één interne vertrouwenspersoon aan te stellen. (FOD WASO)

Sociale verkiezingen

De nummers van de kandidatenlijsten van de sociale verkiezingen staan vast: nummer 1 gaat naar ACLVB, 2 naar ACV-CSC, 3 naar ABVV-FGTB en 4 naar NCK-CNC. (FOD WASO)

Sectoraal overleg

Na maanden onderhandelingen bereikten werkgevers en vakbonden van de distributiebedrijven verschillende akkoorden die samen de ganse sector omvatten. (De Standaard VRT en De Tijd)

Voor de arbeiders en bedienden van supermarkten en non-food winkelketens voorzien de akkoorden in een koopkrachtpremie die varieert van 75 tot 750 euro volgens de winsten van de bedrijven. Het betreft PC 312 (supermarkten), PC 202 (food-ketens) en PC 311 (non-food ketens).
Voor de bedienden van kleine winkels geldt een koopkrachtpremie van maximum 250 euro afhankelijk van de sector en de prestaties van het bedrijf. Hier spreken we van de paritaire comités 201 en 202.01.
Ook voor de arbeiders van de distributiecentra of opslagplaatsen van de food-ketens en groothandel in voeding (PC 119) is er een voorakkoord bereikt na de stakingen op diverse sites. In functie van de bedrijfswinst varieert de koopkrachtpremie van 125 tot 375 euro.

Voor wie interesse heeft in het verzet van de fietsenkoeriers In Europa en in België verwijzen we naar een artikel met helikopterzicht verschenen in Agir par la culture.

Ondernemingsoverleg

Aan het open conflict bij AB Inbev is een einde gekomen door een akkoord over een koopkrachtpremie van 750 euro. ACV en ABVV blijven met een dubbel gevoel zitten omdat de directie niet bereid is om in te gaan op de eisen voor meer werkbaar werk en kwaliteit van het werk. (De Tijd)

ING heeft zijn ondernemingsraad ingelicht en geconsulteerd over een interne reorganisatie die zonder ontslagen 400 medewerkers treft. Het plan is gebaseerd op interne mobiliteit en vrijwillig vertrek. (Trends)

Woensdag 22 november staakten de arbeiders van ijsjesfabrikant IJsboerke in Tielen om de koopkrachtpremie af te dwingen zoals die overeengekomen is in het paritair comité voor arbeiders van de voedingsindustrie. Na drie dagen onderhandelingen kwam een akkoord uit de bus dat de sociale vrede herstelde. (RTV)

50 werknemers van Sligro in Rotselaar legden het werk neer voor het afdwingen van de koopkrachtpremie van 250 euro zoals overeengekomen op sectoraal niveau. (ROBTV)

Klanten botsen op een gesloten deur bij de Carrefour in Schoten door een onaangekondigde staking wegens te hoge werkdruk. (GvA)

Overheidsdiensten

Het sociaal overleg bij de NMBS, na de grote staking begin van deze maand, bracht geen aarde aan de dijk. Uit blijvende onvrede over interne reorganisatie en productiviteits-maatregelen en in het belang van de treinreizigers (sic) komt er op initiatief van de socialistische en liberale vakbonden een nieuwe 48-urenstaking bij het spoor die zal starten op 5 december om 22.00 uur. ACV-CSC Transcom steunt deze actie niet en vraagt de tussenkomst van een bemiddelaar. (Le Soir)

Donderdag was het vruchteloos wachten op de bussen van De Lijn die vertrekken uit de stelplaatsen van Kinrooi en Sint-Truiden. Aanleiding was de jaarplanning. (VRT)

Commentaar. Wie kan uitleggen waarom de procedure van verzoening en stakingsaanzegging nooit nageleefd worden bij De Lijn, ook niet voor niet-dringende problemen zoals de jaarplanning?

Het gemeenschappelijk vakbondsfront bij de vzw Bravvo, de preventiedienst van de Stad Brussel, heeft maandag een stakingsaanzegging ingediend. De vakbonden klagen over het "onophoudelijke personeelsverloop" en de "dagelijkse stress". (BRUZZ)

De RVA wordt geconfronteerd met meerdere lokale stakingen zoals in Brussel, La Louvière en Charleroi, tegen de besparingsplannen om binnen de komende 4 jaren 1.000 jobs zonder ontslagen te schrappen. (RTBF)

De vakbonden willen door staken en betogen de aandacht vestigen op het tekort aan personeel in de Waalse kinderopvang en scholen. (Sudinfo)

Europese luchtvaart

Het personeel van Brussels Airlines hekelt de werkdruk en de loonmatiging overeengekomen in 2020.

Uit onvrede riep de Franstalige bediendencentrale CNE het cabinepersoneel (stewards en stewardessen) op om te staken op 1, 2 en 3 december. Op zaterdag 25 november was er een akkoord om niet te staken in ruil voor financiële garanties en afspraken rond werkomstandigheden, rust en gewaarborgd inkomen bij ziekte. (VRT)

Commentaar: Het sociaal overleg kan verrassend zijn: een Franstalige centrale, CNE, organiseert alleen, zonder Vlaamse ACV Puls en zonder BBTK, een staking bij een bedrijf dat in Zaventem, in Vlaanderen dus, gevestigd is.

De piloten gaven te kennen vanaf 11 december te staken. (Le Soir) Maandag 27 november vindt een verzoeningsvergadering plaats om de onderhandelingen terug op gang te trekken, zonder onmiddellijk resultaat. Deze week zijn nog twee meetings gepland tussen bonden en directie (Pickx)

De Italiaanse luchthavens werden vrijdag getroffen door een 24-urenstaking voor betere loonvoorwaarden. (Crisis24)

De vakbond van werknemers van handlingdiensten op de Spaanse luchthavens van AENA heeft een staking aangekondigd tussen 4 en 10 december voor werkzekerheid. (InSpanje)

De bagagemedewerkers op Schiphol krijgen een flinke loonsverhoging. Het minimumloon in de bagagekelders stijgt volgend jaar met 2 euro naar 14,02 euro. Een jaar later stijgt het loon naar 16,5 euro per uur. (Volkskrant)

Nederland

Medewerkers van Henkel Nederland Operations in Scheemda staakten drie dagen om hun koopkracht te behouden. (FNV)

De onderhandelingen tussen de Nederlandse Vereniging voor Journalisten en de Nederlandse kranten verlopen moeizaam. Men vreest acties. (De Tijd)

Frankrijk

De staking tegen de werkdruk bij France 3 is al drie weken aan de gang. (Le Monde)

Duitsland

Vakbond Gewerkschaft Deutscher Lokomotivführer (GDL) onderhandelt met Deutsche Bahn over een arbeidsduurvermindering zonder loonverlies voor de werknemers die in ploeg werken. Ook na de stakingen van vorige week kwamen de onderhandelaars er niet uit. Opnieuw dreigen stakingen maar meer is nog niet bekend. (GDL)

Elders in de wereld

Amazon

De werknemers van Amazon in Italië, Duitsland en US staken uit solidariteit met de duizend werknemers van GMB in Coventry (UK) die op Black Friday staken voor betere arbeidsvoorwaarden. (UNI en BMF) 20.000 magazijn- en bezorgingsmedewerkers van Amazon in Spanje hebben aangekondigd dat ze op 27 en 28 november een uur zullen staken om betere lonen en arbeidsomstandigheden te eisen. (Spanje Vandaag) Met een collectief akkoord te elfder ure werd de algemene staking voorkomen en bleven 15.000 werknemers aan het werk. (MarketScreener)

Verenigde staten

Ook Nissan verhoogt de hoogste lonen van de +/- 9.000 productiemedewerkers met 10%. Ook de lagere lonen worden opgetrokken. (Reuters)

Zweden

Tesla strikes in Sweden are ‘insane’. (Elon Musk) (FT)

WEEK 46: VAN 13 TOT 20 NOVEMBER

Sectoraal overleg

Woensdag 15 november ging de staking van de arbeiders van de depots van de voedingshandelsbedrijven zoals Aldi, Delhaize en Colruyt door zoals gepland (zie het weekoverzicht van vorige week). Zonder snelle toegeving van de werkgevers zal er volgende week woensdag 22 november opnieuw gestaakt worden. (alle media)

Commentaar: Het conflict draait rond de eenmalige koopkrachtpremie. De bonden eisen 250 euro of 100 euro meer dan de 150 euro die de werkgevers willen geven. Honderd euro verschil. Daarom de vraag: hoe komt het dat stakende arbeiders (en hun gezinnen) bereid zijn om twee dagen netto loon te derven voor een voordeel van honderd euro?

Ondernemingsoverleg

Cytiva Belgium, het vroegere Pall Life Sciences te Hoegaarden heeft beslist zijn weekeindeploeg te schrappen. De directie heeft het plan 26 werknemers met een premie gelijk aan een ontslagvergoeding te motiveren om vrijwillig ontslag nemen en zal 35 andere werknemers in de weekploeg inschakelen. De vakbonden kunnen daarmee niet akkoord gaan omdat volgens hen dit een middel is om de wet Renault te omzeilen. Ze vinden dat de directie de werknemers onder druk zet. (Nieuwsblad)

Korian-woonzorgcentra informeerde de ondernemingsraad dat alle Belgische activiteiten worden afgestoten en in verkoop worden gezet. Een beslissing van de Franse internationale groep Clariane. BBTK eist continuïteit en ondubbelzinnige en keiharde garanties voor het personeel. (BBTK)

Commentaar. Dit lijkt op een ‘Delhaize-scenario’, d.i. de beslissing van een multinational om al zijn vestigingen in een land te franchisen of, in dit geval, te verkopen. De discussie wordt nog aangewakkerd door stellingnames over de rol van de profitsector in de zorgsector.

Omdat de AB InBev geen koopkrachtpremie van 750 euro wil toekennen gingen de werknemers van de sites van Leuven, Jupille en Hoegaarden in staking. Zonder naleving van de procedure. (HLN)

Overheidsdiensten

De sociale onvrede en onrust blijven duren bij De Lijn. De personeelsleden protesteerden vorige week tegen de geplande sluiting van stelplaatsen. Ze legden het werk neer zonder aanzegging in Mol, Westerlo, West-Vlaanderen,-Westerlo, Rumst, Oostmalle, Turnhout Mol en Broechem om te staken. (alle media)

Het personeel van de stelplaats van de TEC te Chastres ging spontaan in staking nadat een bus een wiel verloren had. (RTBF)

Vakbonden

De liberale vakbond ACLVB heeft zaterdag op zijn nationaal congres Gert Truyens (55) verkozen tot nieuwe voorzitter. Truyens volgt Mario Coppens op. (ACLVB)

Europese luchtvaart

Vakbonden zijn verdeeld over het Franse wetsontwerp dat verkeersleiders verplicht zich 48 uren voor een staking aan te melden. Drie vakbonden, UNSA-ICNA, USAG-CGT en CFDT zijn tegen en riepen hun leden op om woensdag te staken. De grootste vakbond, SNCTA, spreekt zich positief maar kritisch uit over het wetsontwerp. (BFM) Dat is een aanleiding voor Ryanair om opnieuw bij de Europese Commissie te pleiten voor een minimumdienstverlening om de vluchten over Frankrijk te waarborgen. (20minutes)

Het cabinepersoneel van Brussels Airlines heeft een stakingsaanzegging ingediend die ingaat op 23 november. De directe aanleiding is het feit dat de directie uurroosters heeft meegedeeld zonder raadpleging van de vakbondsafvaardiging zoals volgens de vakbonden een cao dat bepaalt. De echte reden is de looninlevering overeengekomen tijdens de herstructurering in 2020. Nu het bedrijf winst maakt wil de vakbond die cao heronderhandelen. De directie reageert verbaasd omdat de aangehaalde problemen niet eens besproken werden tijdens het normaal overleg. (RTBF)

Commentaar. Hoe legt een vakbond uit dat een staking aangezegd kan worden zonder voorafgaande verzoeningsvergadering?

Nederland

Het sociaal overleg bij Tata Steel in IJmuiden gaat ongetwijfeld in een gespannen sfeer verlopen nu de directie aangekondigd heeft 800 arbeidsplaatsen te schrappen. (FNV)

Om druk te leggen op een fatsoenlijke loonsverhoging hebben de vakbonden van Henkel Nederland Operations in Scheemda een ultimatum gesteld. (FNV)-

De spanning loopt op tijdens het vierde overleg voor betere loonvoorwaarden in de universitaire medische centra. (FNV)

De stakingen in de houthandel zijn voorbij. Een akkoord maakt een combinatie van 6 procent loonsverhoging, een minimale stijging van 80 euro en een eenmalige premie van 750 euro en een tijdelijke korting op de pensioenpremie. (CNV)

Commentaar. Dergelijke premie om een conflict op te lossen compenseert het loonverlies van de stakers. Een elegant alternatief voor de betaling van loon voor de stakingsdagen. Weliswaar zonder onderscheid tussen stakers en werkwilligen.

De werkgeversorganisaties van de Bouw en vakbonden onderhandelen sinds oktober over een nieuwe cao. Werkgevers hebben een bod gedaan van ongeveer 8 procent over twee jaar. Dat maakt de bonden boos en blijven een stijging van 8 à 10 procent en een inflatiecorrectie vragen. (Infrasite)

Rechters en officieren van justitie dreigen met acties omdat de werkdruk te hoog is (NOS).

Politiemedewerkers hebben een nieuwe CAO: zij krijgen er tot eind 2025 gemiddeld 9,5 procent bij. Die salarisverhoging komt boven op een loonstijging van 2 procent, die al eerder was afgesproken. (NOS)

Frankrijk

De Franse pers meldt meerdere stakingen in de overheidsdiensten, zoals in de scholen van Parijs (Le Parisien), de containerparken in Noord Frankrijk (La voix du Nord), de SNCF in Normandië (BFM), Météo-France (Sud Ouest), …

Als de loononderhandelingen voor een loonsverhoging van 400 euro per maand geen resultaat geven zullen de werknemers van de SNCF tijdens de eindejaarsfeesten staken. (Europe1)

Uber Eats haalde ook de pers n.a.v. een stakingsaanzegging op 2 en 3 december als protest tegen een nieuw algoritme dat de vergoeding per boodschap bepaalt. De nieuwe regeling zou leiden tot een vermindering van de vergoeding met 10 tot 40 procent. Opmerkelijk is dat de stakingsaanzegging uitgaat van de vakbond CGT en van de Union Indépendants in gemeenschappelijk front. (RTL)

Duitsland

Deutsche Bahn (DB) bereid zich voor op een staking op Kerstavond. De machinistenvakbond GDL eist hogere lonen en kortere werkweken voor werknemers in ploegendienst. DB had de onderhandeling geopend met een loonsverhoging van 11 procent. Onvoldoende vindt GDL en dreigde met een staking op Kerstavond. In afwachting organiseerde GDL vorige week een waarschuwingsstaking van woensdagavond tot donderdagavond. (Merkur & Tagesschau)

De detailhandel, groothandel en buitenlandse handel kampen met landelijke waarschuwingsstakingen (Warnstreiks) om druk uit te oefenen op de vastgelopen loononderhandelingen (Tarifrunde). (Tagesschau)

Sinds 13 november staking bij het schroot- en recyclingbedrijf SRW metalfloat in Espenhain bij Leipzig: de werknemers eisen eindelijk een cao, 8% meer loon en een 38-urige werkweek. (IGMetall)

Elders in de wereld

Verenigde staten

De achterban heeft de akkoorden goedgekeurd tussen UAW en de drie autoconstructeurs (big three) (MSN).

De akkoorden bij de Big Three hebben een domino-effect bij non-union bedrijven. Werkgevers voorzien in loonsverhogingen: Toyota + 9%, Honda + 11% volgend jaar en Hyundai + 25% in de komende vier jaren. UAW roept werknemers op om aan te sluiten bij een vakbond. (CNN)

The Workers United, de vakbond die 9.000 werknemers van 360 shops van Starbucks vertegenwoordigt, roept de werknemers op om op Red Cup-day (een promotiedag op 16 november) te staken. (WorkersUnited)

Associated Press en Reuters publiceerden een overzicht van de recente sociale conflicten in de VS in 2023 tegen de achtergrond van lage werkloosheid en lage syndicalisatiegraad.

Zweden

De Zweedse vakbond IF Metal ligt overhoop met Tesla en organiseert stakingen in de schakels: technici weigeren de wagens de onderhouden, dokwerkers houden de auto’s tegen in de haven, snelladers van Tesla worden niet meer hersteld, de onderdelen worden niet meer geleverd, de showrooms worden niet meer schoongemaakt, schilders weigeren om Tesla-auto’s te spuiten, zolang de vakbond niet erkend wordt als gesprekspartner, wat de norm is in het land. (BNR en Reuters)

Commentaar.

Het is een kleinschalig maar principieel conflict tussen de vakbond en Musk, want de werknemers van Tesla Zweden genieten marktconforme loon- en arbeidsvoorwaarden. Dat doet een enkele commentator zeggen dat deze werknemers klagen dat ze niet gehoord worden door de vakbond. (Teslarati)

Sommige acties liggen op de grens tussen staking en werkweigering. Het verzet van werknemers van andere firma’s om een bepaalde taak uit te voeren zoals de weigering om onderdelen voor Tesla te leveren maar niet voor andere klanten valt niet onder het Belgisch begrip van het stakingsrecht. Ook al gaat het om een solidariteitsactie.

Bengladesh

Het zijn hoogoplopende conflicten in Bangladesh. Duizenden arbeiders van confectiebedrijven protesteren al wekenlang voor een verhoging van hun loon dat vandaag $95 bedraagt. De Regering stelt een minimumloon voor van $113 per maand maar de vakbonden eisen $208. Het gaat gepaard met geweld. 123 fabrieken werden geplunderd. 88 mensen werden gearresteerd. Tientallen mensen raakten gewond. Drie mensen kwamen om. De lokale Bengaalse politie heeft klacht ingediend tegen 11.000 werknemers wegens gewelddadige acties. 130 werkgevers reageerden met een lock-out. De afnemers van de confectiefabrieken zoals H&M, Levi’s, Gap, Puma vroegen de Regering tussen te komen voor een vreedzame oplossing. (De Standaard; Khmer Times; CNN)

WEEK 45: VAN 6 TOT 12 NOVEMBER

Recht op collectieve acties

De PS zal het wetsontwerp over het betogingsverbod voor relschoppers niet goedkeuren. De partij vreest dat de wet zal neerkomen op een beperking van het stakingsrecht (De Standaard).

Commentaar. Het is niet aan ons om een oordeel te vellen over de politieke besluitvorming rond dit wetsontwerp. Maar het stoort ons dat het verzet alle vormen van collectieve actie op een hoopje gooit. Het recht om te betogen wordt bewust voorgesteld als een recht om te staken (het recht om het werk neer te leggen), terwijl het Europees Sociaal Handvest het net andersom voorstelt, nl. dat het stakingsrecht (slechts) een van de vele vormen van collectieve acties is.

Interprofessioneel overleg

De Nationale Arbeidsraad (NAR) keurde op 8 november 2023, de eenparige aanbeveling N° 30 goed over de “Preventie van burn-out - Voor gezonde werknemers in gezonde organisaties “. (NAR)

De Centrale Raad van het Bedrijfsleven (CRB) publiceerde een verslag over de oorzaken en gevolgen van de algemene mondiale inflatie. Wij pikten er de volgend zin uit: In totaal zouden de uurloonkosten in de zin van de herziene wet van 1996 tussen 2019 en 2024 in België 2,1% sneller stijgen dan in de buurlanden. Aangezien deze loonkosten van 1996 tot 2019 in België 0,4% minder snel waren gestegen dan in de buurlanden, zou de loonkostenhandicap in de zin van de herziene wet van 1996 in 2024 uitkomen op 1,7%. (CRB)

Sectoraal overleg

De sectoronderhandelingen voor de handel (PC 201, 202, 311, 312) zitten vast. Vakbonden en Comeos, de federatie van de distributiebedrijven, vinden geen akkoord. We lijsten de vijf belangrijkste vakbondseisen op: (1) de omkadering, lees beperking, van onzekere contracten (studentencontracten, contracten van bepaalde duur, vervangingscontracten), (2) het recht op een 4-dagenweek voor deeltijdse werknemers. (3) verbeterde voorwaarden voor de toekenning van de eindejaarspremie in het paritair comité 311 (non-food winkelketens), (4) de toekenning van de koopkrachtpremie van 250 euro in zoveel mogelijk bedrijven (ACV). Daarnaast wordt er nog onderhandeld over de verlenging van de sectorale regelingen inzake tijdskrediet en SWT, eindejaarspremies en fietsvergoedingen. (De Tijd). De werkgevers bieden een koopkrachtpremie aan van 150 euro.

De vakbonden plannen op 15 en 22 november te staken in de depots van de supermarkten om een akkoord af te dwingen voor de arbeiders van de voedingshandel (PC 119). Zij kunnen het niet eens zijn met het voorstel van de werkgevers dat volgens hen neerkomt op nog geen 150 euro premie voor twee derde van de arbeiders (De Standaard).

Commentaar. Pascal Dendooven, journalist bij De Standaard, besluit dat er eigenlijk onderhandeld wordt over relatief kleine bedragen. Volgens hem toont de situatie in de distributie dat de ‘oude recepten van het sociaal overleg niet meer werken. Welke conclusie daaruit getrokken moet worden blijft een ongemakkelijke vraag.”’ (De Standaard). De ene zal dit standpunt betwisten en de andere zal wijzen dat de situatie eigen is aan de kleinhandel en nivet veralgemeend kan worden.

Het Brussels Parlement heeft recentelijk besloten de rechten en arbeidsomstandigheden van huishoudhulpen te versterken. De focus ligt op een verplichte inititiële opleiding van 9 uur gevolgd door een jaarlijkse opleiding van 16 uur (Edelgracht).

Commentaar. Merkwaardig dat een Gewest tussen komt in de arbeidsverhoudingen met verplichtingen die lager zijn dan de rechten bepaald in de wet op de arbeidsdeal.

De vakbonden van de groene sectoren gaan in overleg met de werkgevers om het systeem van flexi-jobs zoveel mogelijk in te perken. De partijen hadden in december vorig jaar reeds een akkoord om, in ruil voor een soepel systeem van seizoensarbeid, geen flexi-jobs in te voeren (De nieuwe werker).

Het parlement heeft het pakjeswet goedgekeurd dat de pakjeskoeriers recht geeft op een minimumloon en op rust zonder dat de wetgever tussen komt in hun statuut (werknemer of zelfstandige). Unizo is er niet over te spreken (VRT)

Commentaar. De wetgever komt hier tussen in het domein van het sociaal overleg (loon- en arbeidsvoorwaarden), dringt zich op in commerciële verhoudingen en houdt zijn handen af van het statuut van de koerier, daar waar men zou verwachten dat hij daarvoor een regeling treft. Dat lijkt niet te stroken met het gezamenlijk advies van de Centrale Raad van het Bedrijfsleven en de Nationale Arbeidsraad van 5 april 2023.

Ondernemingsoverleg

De vakbonden van staalbedrijf Aperam Services and Solutions in Genk vonden het ontslag van een werknemer na een arbeidsongeval onterecht. Gesprekken met de directie vorige week leverden niets op. De andere werknemers legden daarom het werk neer uit protest. Na nog een gesprek, werd er een akkoord bereikt en mag de man aan het werk blijven (VRT).

Het personeel van Sligro (ex ISPC) te Herstal uit protest tegen de delocalisatie van een deel van de tewerkstelling naar Maastricht (RTBF).

120 arbeiders van het depot van supermarktketen Delhaize te Zellik blokkeerden in de nacht van woensdag 8 november het vertrek van alle vrachtwagens. De staking was bedoeld als protest tegen de franchising. Politie en deurwaarder kwamen ter plaatse (Gondola).

BBTK dient tweede strafklacht in tegen ING België wegens gebrek aan informatie aan de ondernemingsraad, niet correcte RSZ-aangifte van gedetacheerde werknemers en niet correcte berekening van het vakantiegeld. (De Tijd)

Overheidsdiensten

Bij de NMBS werd er dinsdag en woensdag voor de negende keer dit jaar gestaakt. De Lijn kende dit jaar al zeventien stakingen, de MIVB vier (De Standaard).

Zonder dat hierover exacte cijfers zijn gepubliceerd lijkt het er op dat er bij de TEC dit jaar, tot begin november, minder wordt gestaakt, ten minste in Charleroi, bloklettert La Dernière Heure (DH). Enkele dagen na deze krantenkop gingen de werknemers van de stelplaats van de TEC te Robertmong spontaan in staking tegen de slechte arbeidsomstandigheden (DH).

Commentaar. We kijken uit naar een officiëel jaarlijks overzicht van het aantal stakingen bij de openbare vervoersmaatschappijen, met hun specifieke kenmerken naast het aantal stakingsdagen zoals het aantal stakers, de duur van de staking, het naleven de procedures, het resultaat van het overleg na de staking en het aantal storingen van de dienstverlening.

De spoorweglieden staken tegen een verandering van het takenpakket bij de opstart van een dagtaak van treinbegeleiders zonder wijziging van de uurroosters. Achter deze aanleiding zitten nog veel andere oorzaken van deze staking, nl. (1) het plan om de taken van de loketbedienden langzaamaan te wijzigen, die men een ‘reorganisatie’ noemt, (2) de sluiting van loketten, overuren kunnen niet ingehaald worden, (3) meer en meer medewerkers werken met een arbeidsovereenkomst, minder en minder onder statuut en (4) problemen met het materieel. Finaal vinden de vakbonden dat ze niet gehoord worden in het overleg. (L’Echo). Dat conflict gebeurt allemaal tegen de achtergrond van een openbaredienstcontract en de noodzaak om de productiviteit te verhogen (De Standaard). Het treinverkeer was grondig verstoord tot grote ergernis van de reizigers (alle media). Een nieuw overleg baatte niet. De spoorbonden zijn niet tevreden met de voorstellen van de directies. Het ziet ernaar uit dat er opnieuw 48 uren gestaakt wordt op 5 en 6 december (HLN).

Commentaar.

De vakbonden van de spoorweglieden geven aan dat zij door te staken ook de belangen van de reizigers verdedigen (L’avenir en de wereld morgen). Is dat zo? We hebben hierover twee vragen. (1) Kan iemand het verband leggen tussen de verandering van de opstart van een dagtaak zonder wijziging van het uurrooster en de gevraagde polyvalentie van de loketbedienden enerzijds en de kwaliteit van het spoorverkeer anderzijds? (2) Hebben de vakbonden het mandaat gekregen van de reizigers om hun belangen te verdedigen door te staken? (Dat lijkt niet het geval te zijn want de belangengroep TreinTramBus vraagt om overleg in plaats van stakingen (Nieuwsblad).

De vakbonden voerden donderdag en vrijdag actie bij De Lijn in West-Vlaanderen. Daardoor worden heel wat bus- en tramritten geschrapt. De staking ging verder door tijdens het weekeinde. De acties zullen zelfs op maandag en dinsdag te voelen zijn (VRT). Ook in Antwerpen dreigt een staking. (De Standaard)

Het personeel van de CPAS van Charleroi ging donderdag 9 november in staking voor hogere lonen (DH).

Uit protest tegen de arbeidsomstandigheden ging het personeel van de TEC van Luik vrijdag 10 november in staking zonder stakingsaanzegging (RTBF).

Europa

Op 13 december vindt in Brussel een vakbondsbetoging plaats tegen Europese besparingsmaatregelen. Het gaat om een initiatief van de Europese vakbondsfederatie ETUC waaraan ook de drie grote Belgische vakbonden zullen deelnemen (De specialist).

Nederland

De taxichauffeurs op Eindhoven Airport staakten laatste maandag omdat ze het niet eens zijn met de nieuwe tarieven (Omroep Brabant).

De pers maakt melding van moeilijke onderhandelingen in heel wat Nederlandse bedrijven, zoals Villeroy & Boch Welness in Roden (RTV), helikopterbredijf CHC op De Helder Airport (Noordhollands Dagblad) en Ecovyst Zeolites (CNV).

Het aanbod van de werkgevers en de eisen van de vakbond liggen nog ver uit elkaar in de houthandel (FNV).

Verenigde Staten

AMPTP, die Netflix, Walt Disney en andere mediabedrijven vertegenwoordigt, heeft eind vorige week een "laatste, beste en finaal aanbod" voorgesteld aan SAG-AFTRA, de vakbond van 160.000 acteurs, om een einde te stellen aan de staking die sinds juli loopt (MarketScreener). Op woensdag 8 november bereikten de onderhandelaars een ontwerp van akkoord (tentative agreement) dat een einde maakt aan de staking die 118 dagen duurde. Dat ontwerp wordt voorgesteld als een nieuw paradigma (CBS). Het is in ieder geval een lijvig en technisch akkoord. De samenvatting telt meer dan drie bladzijden (SAG-AFTRA). De leden keurden het akkoord goed (VRT).

Toyota Motor North America, een bedrijf zonder aanwezigheid van vakbonden, heeft de uurlonen van zijn productiemedewerkers verhoogd naar $34,80 met ingang van 1 januari. Dit is de derde verhoging in minder dan een jaar tijd (Automotive News).

De vakbonden die horecapersoneel in Las Vegas vertegenwoordigen, hebben een sociaal akkoord gesloten met Caesars Entertainment en met MGM Resorts International (MarktScreener).

WEEK 44: VAN 30 OKTOBER TOT 5 NOVEMBER